درس خواندن برای کارشناسی ارشد را چطور شروع کنیم؟

برنامه ریزی برای کنکور از مهم ترین موضوعاتی است که ذهن داوطلبان را برای مدتی درگیر می کند. یک برنامه خوب همان قدر ما را به هدفمان نزدیک می کند که یک برنامه اشتباه ما را از هدفمان دور.

اما قبل از شروع برنامه ریزی باید به نکته هایی توجه کرد تا آن برنامه، ما را به هدفمان و قبولی در آزمون ارشد نزدیک تر کند.

مطالعه برای کنکور، چه کنکور سراسری و چه ارشد و دکترا، فرآیندی است که یک ورودی و یک خروجی دارد. مسئله ای که باعث می شود این موضوع فرآیندی مسئله برانگیز برای افراد باشد، این است که شما امروز سرمایه گذاری می کنید و نتیجه آن را یک سال بعد می گیرید.

ورودی های این فرآیند، انگیزه، وقت و اوقات فراغت شماست. و خروجی آن نیز می تواند یک موقعیت بهتر باشد.

برنامه ریزی برای مطالعه، مثل همه فرآیندها، نیازمند یک نگاه دقیق است. اما نکته مهم این است که قبل از این که ما یک برنامه قوی داشته باشیم، به خصوص برنامه دقیق برای مطالعه، نیازمند این هستیم که شرایطی برای ما آماده شود. یعنی شما زمانی می توانید یک برنامه موفق کنکور داشته باشید که شرایط مقدماتی آن را فراهم کرده باشید.

مهم ترین مسئله برای داشتن یک برنامه مناسب این است که شما مقدمات آن را فراهم کنید. این مقدمات شامل 11 بند است. و نیاز است برای موفقیت در کنکور همه آن ها را انجام دهید. (این را به خاطر بسپارید که اگر هر یک از این موارد را اجرا نکنید، در برنامه مطالعاتی خود دچار مشکل خواهید شد.)

1)    مسافرت کنید و لذت ببرید

اصلی ترین عامل قبل از اینکه شما بخواهید یک برنامه برای کنکورتان داشته باشید، رفتن به مسافرت است. الان یکی از بهترین فرصت ها برای مسافرت کردن است. چون بیشتر بچه هایی که کارشناسی هستند، امتحانات شان تمام شده است و کم کم مطالعه را برای آزمون تحصیلات تکمیلی شروع می کنند.

اما قبل از هر چیز یک مسافرت لازم است. این مسافرت می تواند یک روز یا یک هفته باشد. مهم این است که شما به مسافرت بروید و از شرایط فعلی تان کنده شده و در شرایط جدید قرار بگیرید تا ذهن و روح شما برای مطالعه آماده شود. در مسافرت هم به هیچ چیز جز لذت بردن از همان لحظات فکر نکنید.

2)    رسالتی برای پنج سال

وقتی از مسافرت برگشتید و شرایط شما تغییر کرد، یک رسالت برای خود تعیین کنید. به این معنی که طی یک فرآیند بلند مدت پنج ساله، می خواهم کجای این دنیا باشم؟ می خواهم چه به دست بیاورم؟ می خواهم در پنج یال آینده کجا باشم؟

آیا آزمون های تحصیلات تکمیلی به شما کمک می کند به جایی که قرار است در آینده باشید، برشاند؟ اگر واقعا به آن طرح پنج ساله کمک نمی کند، آزمون تحصیلات تکمیلی را حذف کنید.

باید به این نکته خوب فکر کرده و طرحتان برای پنج سال آینده را در یک جمله تعریف کنید.

3)    اهداف کوتاه مدت

به این معنی که من برای اینکه به برنامه پنج ساله ام برسم، باید چه هدف هایی را دنبال کنم؟

به عنوان مثال برنامه پنج ساله شما فاصله از دروازه خودتان تا دروازه حریف و گل زدن است. برای اینکه به این هدف برسید، باید توپ را از دروازه بان به دفاع پاس دهید، دفاع به خط میانی، خط میانی به مهاجمین و مهاجمین هم توپ را درون دروازه جای دهند.

این رد و بدل شدن توپ بین این سطوح، یعنی در هر مرحله یک هدف به سرانجام رسد. پس شما باید هدف های کوتاه مدت و ارتباط این هدف ها را مشخص کنید. در اینجا آزمون تحصیلات تکمیلی نیز باید بین اهداف شما باشد و بتواند برای رسیدن به هدف تان کمک کند.

4)    انگیزه تان را به همراه داشته باشید

خیلی مهم است که شما انگیزه داشته باشید. انگیزه مانند بنزین داخل باک ماشین است و باعث می شود شما حرکت کنید. ممکن است به مرور زمان مقدار بنزین کم شود و در زمان های مختلفی باید آن را افزایش دهید.

اما انگیزه چیست؟

انگیزه چیزی است که اگر شما سختی کشیدید، اگر موفق نشدید، اگر در مطالعه به آن چیزی که می خواستید نرسیدید، در آزمونهای آزمایشی خوب نبودید، به شما کمک می کند تا دوباره تلاش کنید.

این را بدانید که همه آدم ها در زندگی شکست را تجربه کرده اند. اصل موفقیت انیشتین می گوید: انسان های موفق 10% از هوش شان استفاده می کنند و 90% از پشتکارشان. پس انگیزه عاملی است که پس از هر بار شکست، مجددا برنامه ریزی کرده و حمله می کنید.

انگیزه شامل چه چیزهایی است؟

انگیزه می تواند موارد متعددی باشد؛ از رضایت پدر و مادر و ایجاد اسم و رسم گرفته تا کمک به جامعه و درآمد بیشتر.

شما باید همواره رسالت، هدف های کوتاه مدت و انگیزه هایتان را بصورت مکتوب همراه داشته باشید. هر وقت در زمان درس خواندن دچار سختی شدید، به انگیزه هایتان فکر کنید.

5)    یاس فلسفی و مشکلات پیش رو

ممکن است در طول مطالعه دچار یاس فلسفی شوید و مثلا سوال هایی به سراغتان بیاید. پس تکلیف را با خودتان مشخص کنید. قبل از اینکه مطالعه برای آزمون ارشد را شروع کنید. این مسئله ها را برای خود حل کنید.

اگر نتوانید این موضوع را برطرف کنید، در ادامه شما را دچار مشکل می کند. پس لازم است برای سوال هایی که ممکن است پیش بیاید دلیلی پیدا کنید.

6)     یک همراه خوب

نظریه ای در روانشناسی می گوید انسان ها از اینکه مورد توجه قرار گیرند لذت می برند. انسان هامعمولا به دنبال این هستند که افرادی متناسب با شرایط خود پیدا کنند و از اینکه وجود خود را در وجود آن ها تایید کنند لذت می برند. به این معنی که اگر فردی را که از نظر سطح علمی، فکری، روانی و ... به خودم شبیه باشد، پیدا کنم، از مصاحبت با او لذت می برم؛ چون در واقع وجود خودم را تایید می کنم.

برای مطالعه درس های آزمون تحصیلات تکمیلی شما باید حتما یک یا دو همراه مناسب داشته باشید.

این همراه چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟

اول اینکه بهتر است با سما هم رشته باشد. از نظر سطح علمی هم نه بالاتر از شما باشد و نه پایین تر.

همچنین او باید با روابط عمومی بالا و اهل صحبت کردن باشد و شما باید بتوانید با وی هم صحبت شوید. در آخرین مرحله نیز او باید بخواهد که با شما باشد و پا به پای شما جلو بیاید. یک همراه واقعی که شما بتوانید با هم به کلاس های آموزشی، کتابخانه، تفریح و ... بروید و بتوانید از نظر روحی همدیگر را ارضا کنید.

7)    درصدها را ببینید

درصد رتبه های برتر سال های گذشته را ببینید و شرایط آن ها را هم بررسی کنید. به عنوان مال رتبه های یک آزمون ارشد در سال های گذشته را ببینید و شرایط شان را بسنجید. درصد درس های مختلف را مقایسه کنید و درصد تاثیر گذاری هر درس را پیدا کنید.

8)    برای تابستان و پاییز برنامه بریزید

این مورد از جنس برنامه است، ولی از جنس برنامه ریزی نیست. ما عادت داریم وقتی کلمه برنامه ریزی طرح می شود، به ریختن برنامه برای خواندن درس های مختلف در طول روز شروع کنیم.

در این جا می خواهیم به یک برنامه بلند مدت بپردازیم. این مورد مربوط به بند 7 است. به این معنی که وقتی شما درصد رتبه برترها و درس های ارزشمند را بررسی کردید، مشخص می کنید در تابستان می خواهید چه درس هایی را بخوانید.

توصیه می شود اگر تعداد درس های تان زیاد است، چند درس را در تابستان حذف کنید. بهتر است درس های مهمی را انتخاب کنید که ترجیحا حفظی نبوده و محاسباتی هستند.

پس مشخص می کنید در تابستان و پاییز قرار است چه درس هایی را بخوانید و ارتباط درس ها در این دو مرحله چگونه است. در این مرحله مشخص کردن همین موضوع کافی است.

9)    باید ها و نباید های روزهای پیش رو

در این مرحله نیاز است بایدها و نبایدهایتان را در روزهای مطالعه مشخص کنید. البته توجه کنید این ها نباید خیلی جزئی و ریز شوند. به عنوان مثال: من باید هر روز مطالعه کنم، من نباید بیشتر از 9 ساعت بخوابم، من نباید از برنامه ریزی ام فاصله بگیرم، نباید انگیزه ام را از دست بدهم، باید هر روز یک ساعت زبان بخوانم و...

این بایدها و نباید ها را مشخص کنید ولی نباید دامنه آن گسترده شود. مثلا یکی از باید و نباید های اشتباه این است که من باید هر روز 2 ساعت ریاضی بخوانم. این اشتباه است؛ چون روزانه 2 ساعت ریاضی خواندن بسیار سخت است.

باید و نباید ها خط های قرمزی هستند که شما تحت هیچ شرایطی نباید از آن گذر کنید. با این کار علاوه بر آنکه به نحوه مطالعه شما جهت داده می شود، تمرینی برای قانون مداری و جلوگیری از قانون گریزی نیز هست.

10)  به خودتان پاداش بدهید

باید شما در قبال دستاوردهایی که در طول مطالعه خواهید داشت، برای خودتان پاداش تعریف کنید. مثلا به ازای هر 2 ساعت مطالعه، یک قطعه موسیقی گوش دهم، یا وقتی بعد از 2 هفته طبق برنامه درسی را گذراندم، به سینما یا پارک بروم و ...

برای پاداش ها هم باید سه طبقه تعریف کرد؛ پاداش کوتاه مدت، پاداش میان مدت، پاداش بلند مدت.

پاداش کوتاه مدت به صورت روزانه تعریف می شود. پاداش میان مدت معمولا هر دو هفته یکبار و  پاداش بلند مدت نیز پس از نتیجه آزموناست. پاداش بلند مدت معمولاً دست شما نیست؛ می توانید با خانواده صحبت کنید تا یک پاداش بلند مدت برای شما تعیین کنند.

11)   لبخند خود را به همراه داشته باشید

شما باید در تمام لحظاتی که برای آزمون ارشد مطالعه می کنید، لبخند خود را به همراه داشته باشید. بدانید که دیگران هم شرایطی شبیه شما دارند؛ اگر شما از برنامه مطالعاتی تان خسته می شوید، دیگران هم خسته می شوند، اگر به آن نتیجه دلخواه خود هم نرسیدید، دیگران هم مانند شما هستند. پس لبخند، دنیا را برای شما شاد می کند.

 

محمد محرابیون - مشاور کنکور کارشناسی ارشد